بیداری اسلامی در تونس

تونس کشوری اسلمی در شمال آفریقاست که در کنار دریای مدیترانه واقع شده است و به دلیل موقعیت جغرافیایی ، ساسی ، تجاری و سوق الجیشی ، نقش مهمی را در سیاست کلی آفریقا و کشور های عربی بر عهده دارد و به همین علت ، از دیرباز مورد طمع قدرت های استعماری بوده است. به گونه ای که ژول فری ، نخست وزیر اسبق فرانسه از تونس به عنوان ( کلید خانه فراماسون ) یاد میکند. فعالیت های سیاسی در تونس به دلایل مختلف ، از جمله نزدیکی جغرافیایی با اروپا ، آشنایی اکثریت مردم به فرانسه ، گستردگی سیستم آموزش ، وجود مراکز متعدد آموزش عالی ، رفت و آمد میلیون ها جهانگرد خارجی به خصوص اروپاییان ، گسترش فعالیت مطبوعات به طور کلی گسترش آگاهی های عمومی مردم ، از سایر کشور های منطقه و جهان عرب بیشتر است.

کوشش مردم تونس برای کسب ستقلال و آزادی پس از پایان جنگ جهانی دوم افزایش یافت و در سال 1333ش / 1956م دولت فرانسه به ناچار استقلال آن را به رسمیت شناخت و در سال 1335ش / 1956م به عنوان کشوری مستقل شناخته شد ، اما به جای روی کار آمدن حکومت مردمی ، نظام دیکتاتوری در پوشش حکومت جمهوری بر آن کشور حاکم شد ؛ به طوری که تا سرنگونی حکومت زین العابدین بن علی در این کشور تنها دو رئیس جمهور آن هم از طریق انتخابات فرمایشی زمام امور رادر دست گرفتند. اولی حبیب بورقیبه و دومی زین العابدین بن علی بود. بن علی در سال 1366ش / 1987 م از طریق کودتای نظامی به قدرت رسید و در سال 1373ش / 1944م تنها کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری بود و با 99/91 درصد آرا به مدت 33 سال مستبدانه بر تونس حکومت کرد.

نیروهای اسلام گرای تونس نیز به رهبری شیخ راشد الغنوشی تشکل و انسجام یافتند. وی با انتشار ماهنامه ( المعرفه ) نخستین هسته های حرکت اسلامی تونس را به وجود آورد که به تشکیل حرکت اتجاه اسلامی تونس ( حزب النهضه کنونی ) منجر شد. با بسترهای مناسبی که جزب النهضه ایجاد کرده بود ، خودسوزی محمد بوعزیزی در اعتراض به حکومت دیکتاتوری بین علی ، آتش در انبار باروت خشم مردم تونس افکند که به صقوط دیکتاتوری بن علی و فرار او از عربستان سعودی انجامید.

منابع : جنبش های اسلامی نوشته احمد موثقی