بیداری اسلامی در لیبی

کشور اسلامی لیبی در شمال آفریقا واقع شده است. حکومت لیبی به رغم داشت نشالوده های اولیه اسلامی ، دارای نوعی ایدئولوژی سیاسی سکولار بوده است. در سال 1357ش/1978م معمر قذافی اعلام کرد که سنت و احادیث نبوی به خاطر شبهات وارد شده از حجیت ساقط است. این نظریه رسمی در سکولار کردن قدرت سیاسی بسیار موثر بود ، به گونه ای که در این کشور مبدا تاریخ از زمان هجرت به زمان ارتحال پیامبر اکرم (ع) تغییر یافت. در مجموع تاکید اصلی قذافی بر پان عربیسم بود. وی اسلام را ابزاری برای اجرای منویات خود می دانست ؛ با بالا گرفتن قیام مردمی لیبی ، قذافی در نخستین واکنش ، قیام کنندگان را مشتی جوان وابسته به القاعده و مصرف کنندگان قرص های روان گردان توصیف کرد ، اما با مشاهده سقوط شهر های بزرگ و حساس نظیر بن غاز ، البیضاء مصراته و زاویه شرق و غرب کشور ، قذافی دچار یک جنون نظامی شد. استراتژی قذافی این بود که جنبش اعتراضی را به سرعت به فاز نظامی منتقل کند تا اولاً زمینه سرکوب آن را فراهم کند ؛ ثانیاً همبستگی درونی وفاداران خود را که مانند وی دچار شوک شده بودند ، برای مرحله بعدی عملیات نظامی حفط کند. جنبه دوم استراتژی نظامی قذافی این بود که مناطق آزاد شده کشور را در مرحله نخست به حال خود رها کند و خود به حفظ مناطق تحت نفوذ خود- که به منطقه میانی لیبی تا جنوب و در باریکه ای از وفادارن قبیله ای اش محدود می شد-بپردازد. سپس در مرحله بعدی ، اقدام به شروع عملیات ضد حمله برای آزاد سازی مناطق به گفته قذافی ( اشغالی ) لیبی کند. با ورود ناتو در مسئله لیبی کفه قدرت به نفع مخالفان قذافی سرنگینی کرد. سرانجام پس از ماه ها درگیری نظامی با سقوط طرابلس ، حکومت قذافی سرنگون و خود او کشته شد. نکته جالب در مورد قذافی این است که وضعیت او بیش از هر دیکتاتوری به صدام شبیه بود.

منابع :

کتاب تثیرات انقلاب اسلامی در گستره جهانی نوشته اصغر افتخاری